Natuurlijk, Frankrijk is geen klein land, maar de overheid is wel erg uitgebreid. Er bestaan zelfs plannen om nog meer te gaan decentraliseren. Het gevolg is een enorme bureaucratie met duizenden regels.
De onderverdeling van het Franse bestuur zag er in 2012 als volgt uit:
Inmiddels vonden diverse herindelingen plaats. In 2017 is dit de situatie in het land Frankrijk:
In 2019 is dit de situatie in het land Frankrijk:
De meeste gemeentes (890) liggen in het departement Pas-de-Calais, en de minste (1) is en blijft Parijs.
Daarnaast heb je ook nog kiesdistricten en "pays".
Frankrijk zelf (France métropolitain) is de overkoepelende overheid.
Binnen een Région wordt in de "conseil général" gesproken over beheer van wegen en de ontwikkeling van de streek (economisch en sociaal). De grote baas ("préfet de région") is ook de baas van het departement waarin de hoofdstad van de regio ligt. De préfets en de sous-préfets vertegenwoordigen de minister van Binnenlandse Zaken (ministre de l’Intérieur). Ze worden per presidentieel besluit benoemd en zijn directe loyaliteit aan de regering verschuldigd.
Een département worden geleid door de "préfet du département". Hij of zij is de voorzitter van de algemene raad, de "conseil génénal" die sinds 2013 "conseil départemental" heet. Eén van deze prefecten is dus ook de baas van de regio.
Binnen een regio liggen soms wel acht departementen. De departementen stammen uit de Franse Revolutie. Ze zijn ooit alfabetisch genummerd, maar bij latere opsplitsingen is deze alfabetische nummervolgorde verstoord. Het nummer (of een nummer-letter combinatie) vind je onder andere terug in de postcodes (eerste 2 cijfers) en in het kenteken van oudere voertuigen (laatste 2 cijfers).
Het departement regelt onder andere identiteitspapieren en rijbewijzen.
Het Arrondissement heeft een "sous-préfet" aan het hoofd en heeft vooral administratieve functies.
Met name in de verkiezingen voor de Algemene Raad van het departement spelen de kantons een rol (als kiesdistrict). De kantongrenzen en gemeentegrenzen hoeven niet gelijk te lopen, bewoners van één gemeente kunnen in verschillende kantons wonen.
De communauté de communes is een openbare instelling voor intergemeentelijke samenwerking die meerdere gemeenten in één blok en zonder enclaves samenbrengt. Het is de bedoeling om de gemeenten te verenigen in een vorm van solidariteit om zo een gemeenschappelijk ontwikkelings- en ruimtelijk planningsproject op te stellen..
Deze "gemeenschap van gemeentes" (vaak afgekort tot "comcom") wordt geleid door een raad of een bestuur, bestaande uit gemeenteraadsleden van de aangesloten gemeenten. Elke gemeente heeft ten minste één zetel en geen enkele gemeente mag meer dan de helft van de zitplaatsen hebben.
Tot de gemeenteraadsverkiezingen van 2014 werden de raadsleden gekozen door elke gemeenteraad van de aangesloten gemeenten van de Gemeenschap. Dit systeem werd bekritiseerd, gezien het belang van de overgedragen bevoegdheden en het gebrek aan debat over dit beleid als gevolg van de verkiezing van de communautaire raadsleden door middel van indirecte verkiezingen. De wet 16 december 2010 betreffende de hervorming van de lokale overheden bepaalt dat de raadsleden van gemeenten met meer dan 3500 inwoners via rechtstreekse algemene verkiezingen worden verkozen in het kader van de gemeenteraadsverkiezingen. De vertegenwoordigers van de kleinere gemeenten (minder dan 1.000 inwoners) blijven binnen deze gemeenten gekozen worden door de gemeenteraden.
Een commune heeft een gemeenteraad ("conseil municipal") met een door de gemeenteraad gekozen burgemeester ("maire") en wethouders ("adjoints au maire"). Er zijn zeer veel kleine gemeentes, allemaal met hun eigen bestuur in een eigen gemeentehuis ("mairie").
Ieder zichzelf respecterend dorp heeft een burgemeester. Je zult hem niet met de ambtsketting om in het gemeentehuis (“Mairie”) vinden – hij zit waarschijnlijk op zijn tractor. Hij is wel heel belangrijk! Hij wordt gekozen voor een ambtstermijn van 6 jaar, samen met de rest van de gemeenteraad.
Het is een goede strategie om met deze burgemeester (“Maire”) kennis te maken en je plannen met hem te delen. Passeer hem nooit, want hij heeft veel invloed. Zonder zijn toestemming kun je grote problemen hebben met het verkrijgen van bijvoorbeeld een bouwvergunning. Hij is de eerste schakel. Vertel of vraag hem liever te veel dan te weinig! Je vergroot natuurlijk jouw invloed wanneer je een (economische) bijdrage levert aan de gemeente of wanneer je je als kiezer aanmeldt.
Diverse Nederlanders hebben de burgemeester al weten te paaien met een fles jenever en een vers pak stroopwafels.
De burgemeester is zowel een agent van de staat als van de gemeente en heeft ruime bevoegdheden.
Ondanks dat we in Frankrijk nog steeds in Europa wonen en Frankrijk onderdeel is van de Europese Unie, bestaan er een aantal kleine en grote valkuilen door afwijkende regelgeving.
Huidige bezoekers: 77
In deze rubriek geven we wat algemene informatie over de Franse overheid. Hoe is het bestuur georganiseerd en waar kun je het adres van de instanties vinden die voor jouw arondissement verantwoordelijk zijn.
Enkele subrubrieken met nieuwsberichten.
Wat wetenswaardigheden over de Franse taal
Met welke Franse belastingen heb je te maken en met welke in je vaderland.
Waar wijkt een Franse verzekering af van de Nederlandse...
Hoe betaal je in Frankrijk je rekeningen?
We helpen je de Fransen wat beter te leren begrijpen.
Waar wijkt een Franse verzekering af van de Nederlandse...