Gemeentes die een bestemmingsplan (PLU of een carte communale) hebben, mogen op bepaalde gebieden of het hele grondgebied een "droit de préemption urbain (DPU)" doen gelden. Bevindt jouw woning zich binnen de grenzen van een DPU, dan heeft de gemeente voorrang bij de aankoop die in het algemeen belang moet zijn. Ook de prefectuur heeft dit recht en de gemeente kan het recht aan andere openbare instanties toekennen.

Simple en renforcé

Wanneer sprake is van een DPU simple, is het recht niet van toepassing op meer dan 10 jaar geleden gevestigd gemeenschappelijk eigendom en op gebouwen die nog geen 4 jaar oud zijn^[1].

In geval van een DPU renforcé zijn er geen uitzonderingen en valt al het onroerende goed onder de regeling.

Het recht is van toepassing bij alle soorten verkopen: in volledig eigendom, met vruchtgebruik, op lijfrente, enz. Sterker nog, ook in het geval van een donatie kan zij tussenbeide komen, met uitzondering van donaties tussen ouders tot de zesde graad of tussen gehuwden of samenwonenden (PACS). Ook de overdracht van een meerderheidsbelang in een SCI is aan de regeling onderhevig, behalve wanneer deze SCI uitsluitend uit familieleden tot de vierde graad bestaat.

De gemeente moet worden geïnformeerd

Om de gemeente in staat te stellen van haar recht op voorkoop gebruik te kunnen maken, moet je je voornemen tot vervreemding melden op het gemeentehuis. Dit doe je met een DIA. Meestal is het de makelaar of de notaris die hiervan op de hoogte is en deze melding zal doen. Verzuim je deze plicht, dan kan de gemeente tot 5 jaar na de verkoop deze ongedaan maken.

Na ontvangst van de DIA heeft de burgemeester 2 maanden de tijd om zijn recht te doen gelden. Heeft de gemeente aanvullende vragen, dan wordt deze periode verlengd. Komt er binnen de 2 maanden geen reactie of komt de melding dat de gemeente niet geïnteresseerd is, dan kan de verkoop tegen de in de DIA vermelde prijs doorgaan.

Doet de gemeente wel een bod op het onroerend goed, dan kun je dat accepteren en de verkooptransactie met de gemeente afronden. Ben je niet tevreden met de geboden prijs, dan kun je een tribunal de grande instance (TGI) vragen een prijs vast te stellen.

Ben je van mening dat de voorkoop onwettig is, dan moet je de gemeente dagen voor een tribunal administratif.