De Loire (Franse uitspraak: [lwaʁ]) is de langste rivier van Frankrijk en de 171^ste ter wereld. Met een lengte van 1.012 kilometer draineert de rivier een oppervlakte van 117.054 km², of meer dan een vijfde van het Franse landoppervlak, terwijl de gemiddelde afvoer slechts de helft van de Rhône bedraagt.

De Loire ontspringt in de Ardèche in het Centraal Massief, op een hoogte van 1.400 meter boven de zeespiegel, aan de voet van de Mont Gerbier de Jonc. Over de juiste plaats van de bron bestaat onenigheid: dicht bij elkaar vind je twee verschillende plaatsen die als de "echte" bron bestempeld worden. De meeste toeristen bezoeken een boerderij waar het water gewoon uit de kraan komt, maar in een weiland iets verderop staat bij een bronnetje een bord wat die plek als de "echte" oorsprong van de Loire bestempelt.

Het stroomgebied van de Loire (117.000 km²) beslaat een vijfde deel van Frankrijk. Voor de Loire uitmondt in de Atlantische Oceaan stroomt de rivier door 12 departementen in 4 regio’s^[1]:
 Ardèche, Loire, Haute-Loire en Allier (Auvergne-Rhône-Alpes);
 Saône-et-Loire en Nièvre (Bourgogne-Franche-Comté);
 Cher, Loiret, Loir-et-Cher en Indre-et-Loire (Centre);
 Maine-et-Loire en Loire-Atlantique (Pays de la Loire).

Tot de belangrijkste zijrivieren behoren de Nièvre, de Maine en de Erdre aan de rechteroever; de Allier, de Cher, de Indre, de Vienne en de Sèvre Nantaise aan de linkeroever.

Wel 70 plaatsnamen verwijzen naar de rivier, waarvan 3 in het departement Allier: Gannay-sur-Loire, Monétay-sur-Loire en Pierrefitte-sur-Loire.

Wie van de natuur houdt, komt bij de Loire aan zijn trekken. Op vele plaatsen kan een unieke flora en fauna worden aangetroffen. In het eerste deel krijgt de Loire (net als de Allier) voor een deel nog de vrije loop. Hierdoor verandert de rivier ieder jaar.

De vallei van de Loire wordt de "Tuin van Frankrijk" genoemd en is bezaaid met meer dan duizend kastelen, elk met verschillende architectonische versieringen die een breed scala van variaties, van de vroegmiddeleeuwse tot de laat renaissance periodes. Ze werden oorspronkelijk gebouwd als feodale bolwerken in de door de eeuwen heen strategische kloof tussen Zuid-en Noord-Frankrijk. Maar nu zijn vele particulier bezit.

Het Loiredal is voor kasteelliefhebbers. Het deel tussen Sully-sur-Loire en Chalonnes-sur-Loire is door UNESCO tot Werelderfgoed verklaard vanwege de vele "Loirekastelen" die er te vinden zijn.